De Tien

“Wéér nieuwe partij erbij”, kopt de krant vandaag. De “weer” slaat uiteraard op het nieuws van 10 dagen geleden toen er ook een nieuwe partij boven de doopvont werd gehouden. De laatste telg uit het, ondertussen aan vooroorlogse snelheid aangroeiende, Tiense bestuursgezin, zal ‘De Burgerbeweging’ heten. Een schisma binnen een schisma. Afgescheurd van een groep die zichzelf al afscheurde. En achteromkijkend nog wat verwijten gooien over de rechtse antipolitiek die de partij voert, waar je jezelf tot voor kort trots lid van noemde.  

Naast de zes traditionele partijen, hebben nu dus “TienenPlus”, “Tienen Vooruit” en “De Burgerbeweging” ook aangekondigd dat ze volgend jaar in oktober met een lijst naar de kiezers zullen trekken. Voeg daaraan nog de underground beweging toe die zich aan het roeren zou zijn rond ex-mandataris Grootjans, en we komen uit op maar liefst tien lijsten waartussen we onze rode potloodstipjes zullen moeten verdelen. Illustratief voor de verdeeldheid binnen het politieke landschap? Of magistrale stunt van de stad om al het promomateriaal van “De Tien” een tweede leven in te blazen? “Kandidaat burgemeesters? We zijn met z’n Tienen!” De slogans schrijven zichzelf. Op alle badges van het project van ‘de Tien’, staat ironisch genoeg te lezen “Graag méér Tienen”. Wel, hier hebben we alvast weer een tientje meer!

Versta me niet verkeerd; ik ben geen politiek commentator en heb zelf allerminst politieke ambities. Noch heb ik het kwaad voor met één van deze partijen of bewegingen, of met de mensen die er zich achter scharen. Maar als neutrale en onafhankelijke toeschouwer, kan je, behalve er om zitten zeuren, er enkel nog de schoonheid van de tragiek in zien.    

Na de monstercoalitie, die zichzelf in een soort van hinkstapsprong in het zadel had geholpen, leek het even of er een periode van rust zou aanbreken, na de luide implosie van de SPa. Een implosie die trouwens nog niet helemaal uitgerookt leek, toen een aantal weken geleden na de bekendmaking van de nieuwe lijsttrekker, er nog steeds lieden het  zinkend schip verlieten. De bij aanvang verstoten coryfeeën moeten al die tijd in de coulissen handenwrijvend hebben zitten wachten.

De leden van de meerderheid moeten echter niet onderdoen. Over coryfeeën gesproken. Twee van de meerderheidspartijen zagen respectievelijke stemmenkanonnen hun badge inruilen voor een nieuw project en zullen intern een heleboel ‘boterhammen met choco’ moeten eten om opnieuw naar buiten te komen zonder een zweem van electorale verzwakking mee te dragen. De Vlaamsgezinde derde hond die spreekwoordelijk op de loer ligt, heeft ook boter op het hoofd omdat de door hen onderhandelde mid-term stoelendans niet geheel vrijuit gaat in de trage ontmanteling van het laatste legislatuurjaar. Een partij als Vlaams Belang, is, en dat is maar goed ook, van zo’n marginaal belang tegenwoordig dat ze onzichtbaar blijven in dit rondje tikkertje dat men aan het spelen is. De ecologisten van Groen, staan toe te kijken en maken er voorlopig hun groene vingers nog niet aan vuil. Maar of dat ook electoraal zal uitpakken, is maar afwachten.

Het lijkt er in ieder geval op dat we na oktober 2018 met een zodanige versplintering van stemmen gaan achterblijven dat een nieuwe periode van onbestuurbaarheid niet ondenkbaar is. Niet alleen omdat er opnieuw een akkoord zal moeten gevormd worden tussen de traditionele partijen, maar vooral omdat de nieuwe spelers stuk voor stuk op de Trumpiaanse bandwagon zijn gesprongen die onder het mom van het “afstraffen van de oude politieke elite” hun achterban nu reeds beloftes aan het toeroepen zijn. Indien het woord ‘populisme’ niet zo ‘populistisch’ was zou het hier niet geheel misplaatst zijn. In die veelheid eenheid creëren lijkt een bij voorbaat verloren slag. Behalve voor hen die hun Pyrrusoverwinning zullen durven verkopen als de stem van de democratie. In de periode van 235n.C. tot 275n.C. werden er in het Romeinse Imperium maar liefst 37 keizers uitgeroepen. Het zou het begin aankondigen van de bestuurlijke decentralisatie die aan de grondslag zou liggen voor de val van het Rijk. Zonder eenheid in bestuur, is het rijk ten dode opgeschreven.

En dat brengt ons tenslotte naadloos bij de enthousiaste veulens die zich onder ronkende namen als Plus, Vooruit en Burgerbeweging, vrij van kleur en banden, als stem van het volk opwerpen. Zij die niet langer willen besturen onder het juk van een Federale of Vlaamse stiefmoeder, zij die niet om postjes en deals geven. De stem van de man in de straat. De stem van de burger. Er is in onze stad nog nooit zoveel gegoocheld met het woord ‘burger’. Burgerparticipatie, burgerinitiatieven, burgerforum, …. : a-politiek, vrijwillig en zonder commerciële belangen. En hier pleit ik ook schuldig. Ook ik ben mezelf zo’n actieve burger gaan noemen. Betrokken in initiatieven die de stad ten goede komen. Werkend in een nieuw netwerk van stadsgenoten die het, net zoals ik, goed voorhebben met de stad. Allemaal zonder politieke motieven. En dat is misschien juist de sleutel. Het getuigt namelijk van een niet mis te verstane pretentie om een politieke beweging te creëren, - en elke groep die met een lijst naar de stembus trekt, is per definitie een politieke beweging - , die het lef heeft om te beweren dat ze louter in naam van de burger spreekt. En als dat zo is, waarom hebben we dan al 3 verschillende zulke partijen? Als ze allen kleurloos zijn, waarom hebben ze elkaar dan niet met gesloten ogen gevonden, als ideologische broeders in strijd tegen het establishment? Waarom hebben de talloze burgerinitiatieven die onze stad rijk is, zich nog niet juichend geschaard achter deze figuren? En is het niet erg paradoxaal dat deze nieuwe tendens die wil afrekenen met de oude politieke cultuur, gedragen wordt door mensen die al decennia lang met veel overtuiging voor hun partij hebben dienst gedaan? Dat ruikt toch vaag naar carrièrisme.  Waarom zijn het geen nieuwe, maagdelijke gezichten, die onbevlekt hun geloofwaardigheid niet zouden moeten verdedigen? Heel eenvoudig. Politiek is een stiel. Een schone stiel. Maar die is en blijft politiek. 

Over een jaar tijd weten we misschien meer. Misschien bent u ondertussen ook al met een nieuwe partij begonnen. Maar als we met deze tien kandidaten overblijven, zal het volk, voldaan van brood en spelen, toekijken hoe zij de arena betreden en luid scanderen: “Hier komen ze: De Tien! De Tien! De Tien!” En nederig zullen zij hun electoraat begroeten: “Zij die gaan sterven, groeten u.”