Urbi et Orbi

Ik weet het. Ik weet het. Het is een pretentieuze titel voor zo’n bescheiden stuk. Maar ‘Nieuwjaarsbrief aan de Stad.” heb ik een paar jaar geleden al opgebruikt. Paapse ambities heb ik vooralsnog niet en erg pontificaal is mijn boodschap al helemaal niet. Toch heeft 2020 me opgezadeld met een knauw in mijn maag, die ik via het toetsenbord zal moeten verteren. Het is niet zo zeer dat ik een Paaszegen wil uitspreken aan mijn gekwetste stad en aan onze manische wereld, dan wel een universele wens overmaken aan iedereen die het horen wil. Van de cives romani van ons provinciaal tintelend nest, tot de taalarme barbari van verre oorden die getriggerd door de apostolische premisse van de titel via Google Translate proberen mee te lezen.

Hoewel een aantal nieuwskanalen zich er ondertussen aan waagden, ga ik stellig beweren dat een jaaroverzicht zinloos is. Vrijdag 13 maart 2020 ging ons land in lockdown. Wat er precies gebeurde in januari en februari weet niemand nog. Wat er sindsdien gebeurde, is voor eeuwig in het collectieve geheugen gegrift. Elke keer er vaag gealludeerd werd op een klein lichtpuntje op het einde van deze donkere lockdowntunnel, werden we even snel weer met onze voetjes op de wakke en duistere moerasgrond van 2020 gezet. Dus deze winterzonnewende aangrijpen om te spreken over de voornemens en kansen voor het nieuwe kalenderjaar ga ik jullie, en mezelf ook, besparen.
De put was te diep om te denken dat we er met een Hallmark-kaartje zullen uitkruipen. Misschien is dat de enige les die we moeten meenemen. Het was zwaar. We hebben afgezien. We hebben gejankt. We hebben gebruld. Maar dat is oké. Het is bijna louterend. Het heeft ons collectief een nieuw perspectief bezorgd. We zijn in een spreidstand gaan staan. Verregaand collectivisme door met een overgrote meerderheid onze verantwoordelijkheid te nemen en ons sociale leven te laten herdefiniëren omdat andere mensen er ziek van werden enerzijds. En de mensen die op Charleroi-airport stonden omdat zij menen een uitzondering te zijn op zowat de rest van de wereld anderzijds. Het heeft geen zin om boos te worden op hen. Als die mensen het nu niet leren, zullen ze het nooit doen. Ze zijn een andere soort. Zij leerden geen empathie. Zij hebben geen perspectief op eerder lijden. Zij hebben te weinig liefde gekend in hun leven.

Daarom dat ik aan alle anderen het volgende wil wensen: “Met alles wat er dit jaar gebeurd is, is het tijd om eerder lijden los te laten.” We hebben een nieuw perspectief. Laat dat je voornemen zijn voor dit jaar: Kies één pijn uit het verleden en neem er afscheid van. Zo maar. Weg ermee. Ballast overboord om hoger te kunnen vliegen. Wandel weg van de dingen die jou nu niet meer helpen en neem enkel de les mee die je er uit leerde. Laat los. De toekomst heeft het nodig. Er zijn ongetwijfeld geesten en demonen uit het verleden die dit jaar zijn ingehaald. Verdriet dat je hebt beleefd. Verlies dat je hebt ervaren. Mensen die jou hebben gekwetst. Laat hen los en wens hetzelfde toe aan diegenen die jij zelf kwetste. Het is mooi geweest. Vergeef jezelf om het toe nu te hebben vastgehouden. Vergeef de anderen opdat je zelf vooruit kan. Er kruipt te veel energie in boosheid. Louter jezelf. “Het ware geluk bestaat hooguit uit de illusies daarover.”, leert Erasmus ons. Het leven doet pijn, en dat is oke. Dat hoort er bij. Pijn van het verleden is al waar hij thuishoort. Voorbij.

Zorg dat je klaar bent voor de herstart. Wees onbevangen. Zoek wat jou zuurstof geeft. Niet wat anderen verstikt. Je hoeft niet te leven in functie van anderen als jij dat niet wil. Kies je eigen doelen. Ben je ze beu? Herschrijf ze dan. Het is tijd om los te laten wat jou weerhoudt om vlucht te nemen. Wat maakt het eigenlijk uit wat ‘men’ zegt? Het is oke om op te geven als jij het niet langer wil. Heb je je best gedaan en is het niet gelukt? So be it. Fuck it. Het was Bobby, de jongste van de vermoorde Kennedy’s die zei:“Alleen wie het aandurft om groots te falen, krijgt de kans om groots te slagen.” Er is geen reden om langer dan nodig vast te houden aan dat falen. Laat mensen falen. Houd het hen niet te goed. Net zo min dat jij wil dat anderen vasthouden aan jouw dwalingen. Durf jezelf te tonen en kijk wie er overblijft.

Stel jezelf de vraag: Op wie probeer jij in hemelsnaam nog indruk te maken? En waarom?  “You are who you are when nobody’s watching.”, fluistert Stephen Fry.

Weet jij eigenlijk welke mensen er onvoorwaardelijk zijn in je leven? En belangrijker: weten die mensen dat? Het is mooi om dank je te kunnen zeggen. Bedank mensen die onbaatzuchtig in je leven zijn. Bedank mensen die je helpen. Zo maar.

We krijgen met z’n allen een nieuwe kans binnenkort. Wat wil jij geleerd hebben tegen dan? Ik ga alvast proberen, en ik wens jou hetzelfde toe. Wees onbevangen. Lees. Leer. Er is geen Dag des Oordeels. Het moet nu. Het mag straks opnieuw. Eindelijk.